Sürücüsüz (Otonom) Araçlarda Etik
İnsanlar doğduğu andan itibaren iletişime geçme ihtiyacı duyarlar. Yaşamımızın her döneminde sözlü veya sözsüz iletişim kurmaya çalışırız. Hepimiz için iletişim bu kadar önemliyken peki yetersizlikten etkilenmiş bireyler için?
İletişim engellini ortadan kaldırabilmek için Kanadalı mucit Rachel Zimmerman, 12 yaşındayken ağır derecede fiziksel veya zihinsel engellerinden dolayı konuşamayan kişilere kolay iletişim kurabilmesi için “Blissymbol Printer” adını verdiği programı geliştirdi. (Zimmerman’ın yazıcısı olarak da geçmektedir.) Kullanıcılar özel dokunmatik ekranındaki semboller aracılığı ile düşüncelerini yazılı hale dönüştürerek iletişim kurabiliyor ve hatta kendi e-postalarını gönderebiliyorlardı.
Zimmerman’ın geliştirdiği program bir okul bilim fuarı projesi olarak başladı. Fakat daha sonra icadı dünya çapında tanındı ve başarılarından dolayı birçok ödül aldı. (Kanada’daki London District bilim fuarında birinci oldu, Cornwall’daki Kanada-Geniş Bilim Fuarı’nda (Ontario, Kanada) gümüş madalya kazandı ve Bulgaristan’da Dünya Genç Buluşçular Başarı Sergisi’nde sergilendi. Ayrıca YTV Televizyon Gençlik Başarı Ödülü’nü kazandı.)
Rachel Zimmerman’dan önce Blissymbolics alfabesi engelli iletişiminde kullanılmak istenmiştir. Fakat bu sembolleri tercüme edebilecek başka bir kişiye daha ihtiyaç duyulduğu için kısıtlı kullanılmıştır. İlk defa Blissymbol yazıcıları sayesinde kişiler başkalarına ihtiyaç duymadan iletişim kurabilmişlerdir.
Rachel Zimmerman üniversiteye gittiğinde ise fizik ve uzay hakkında çalışmalar yürüttü. Şu an California’da The Planetary Society’de insanlara uzay araştırmaları hakkında bilgi veriyor. Amacı NASA’nın yeniliklerini alarak engelli insanların ihtiyaçlarına göre uyarlamak.
Merak edenler için Blissymbols Dili
Blissymbols dili 5000’den fazla sembolden oluşmaktadır. Basit, akılda tutması kolay şekillerle soyut ve somut anlamlı kelimeleri kolaylıkla ifade edilebilir. Her sembol veya Bliss kelimesi farklı yollarla kombin edilerek farklı cümleler oluşturulabilir. Blissymbolics hem çocuklara hem de yetişkinlere uygulanabilir düzeydedir. Örneğin bazı sembol ve anlamları resimdeki gibidir.
Hepimiz eşit şartlarda doğuyoruz. Ama hiçbirimiz yaşamımızı eşit devam ettiremiyoruz. Ülkemizde veya dünya çapında yetersizlikten etkilenmiş kişilerin sayısı tam olarak belirlenememektedir. Hepimizin de birer engelli adayı olduğumuzu düşünürsek bu sayıya kaçımızın dahil olacağı da meçhul. “Engelli yoktur engeller vardır.” Sözünden hareketle engelleri ortadan kaldırırsak ya da minimuma indirebilirsek yaşam koşullarımızı biraz daha eşitleyebiliriz.
Kaynaklar: https://www.uplifers.com/tarih-yazan-kadin-mucitler/
http://www.women-inventors.com/Rachel-Zimmerman.asp
https://en.wikipedia.org/wiki/Rachel_Zimmerman
Diğer Blog Yazıları
